It’s life Jim, but not as we know it….

Bij een beetje “Trekkie” (old skool Star Trek fan: red) maakt het hart al een juichsprongetje als was hij een Fries in de winter, die hoorde dat ‘it  oan giet’, maar nee hoor, sorry, niks van dit alles in deze blog. Leuke catch frase dus en nu je er toch bent kun je net zo goed verder lezen, want wat waarschijnlijk lijkt kan, hoe onwaarschijnlijk het ook klinkt, de waarheid zijn……

Da’s geen leven!

“Geen brood meer eten en niet eens een koekje bij de koffie, da’s geen leven, hoe hou je dat vol!” er klonk niet alleen afschuw in haar stem, maar ook een beetje angst. Ze was waarschijnlijk bang, dat ik het ook aan haar en anderen zou gaan opdringen. En, direct daaropvolgend, om maar eens weer de oude stellingen in te nemen: “Maar je moet toch ook gevarieerd eten, anders kom je voeding tekort, en zeker jij met al dat gesport van je!” Geloof mij, lezertjes en lezerinnekes, sinds ik (bijna) geen brood meer eet, eet ik gevarieerder dan ooit.  Ik eet alleen bijna geen koolhydraten meer, om nog preciezer te zijn, bijna geen koolhydraten uit granen (tarwe, mais etc) en geen geraffineerde suikers en verder ook geen bewerkte vetten en beperk daarbij verder zoveel mogelijk de inname van andere bewerkte grondstoffen en ingrediënten. Ik eet dus alleen maar ‘anders’ (ben verder niet zweverig geworden of zo)  en, ja, ik durf te zeggen, veel meer gevarieerd dan de gemiddelde Nederlander die zijn maaltijd laat afhangen van wat “Big Food’ via het supermarktkanaal te bieden heeft. In de gemiddelde supermarkt vind je duizenden producten gemaakt van 3 simpele bouwstenen: zetmeel, suiker, en vet, of je ze nou brood, beschuit, cracker, saus, koekjes, of verantwoord tussendoortje noemt, het blijft allemaal het zelfde blokjes stapelen: zetmeel (gemodificeerd of niet), suiker (pas op, fabrikanten gebruiken allerlei schuilnamen en alles wat eindigt op –ose of –stroop is suiker, zoals: Sucrose, Dextrose, Maltodextrine, Basterdsuiker, Glucose-fructosestroop, Fructose, Fructosestroop, Bruine suiker, Glucosestroop, Siroop, Melasse enz)  en vet (al dan niet gehard en/of trans vet). Dat is dus geen variatie, dat is teveel van het zelfde, of nog erger, dat is te veel van het goede! Als je al die bewerkte en zetmeel- en suikerhoudende producten zou weglaten uit de gemiddelde supermarkt (2000m2), dan blijft het jaren ‘50 kruidenierswinkeltje van 20m2 van mijn opa en oma zaliger over, en verder in dezelfde straat, maar niet veel groter van pand, de groenteboer en slager.

All calories are equal, but some calories are more equal than others……

Interessante theorie? Onderstaand vind je een vrij ruwe schets van wat ik per dag op een doordeweekse dag at en wat ik nu, tegenwoordig, per doordeweekse dag eet. De grootste verschillen: bijna geen brood, geen geraffineerde suiker, bijna geen schommelingen (pieken) in mijn bloedsuikergehalte gedurende de dag en ik eet veel groenten, iets meer eiwitten en vet, veel vet. In plaats van de obligate dieetmargarine eet ik nu zo veel mogelijk roomboter, olijfolie en kokosolie. Calorieën: ik heb mij niet tot 3 cijfers achter de komma bezig gehouden met de calorische waarde van elk ingrediënt van dit dieet, maar geloof me maar op mijn woord, als ik zeg dat gebakken eieren met spek, of gekookt ei met avocado meer calorieën oplevert dan m’n oude  ontbijtje met boterhammen. Voor degenen die niet direct overtuigd zijn, toch een paar keer mijn dagmenuutjes opgeteld: gemiddeld bij dieet oude stijl 3000kCal per dag en dieet nieuwe stijl (semi-paleo) 2940kCal per dag. Die 60kCal per dag verschil verklaren voor mij echt geen gewichtsverlies van 12kg in 14 weken. Daarbij ben ik in de zelfde omvang blijven sporten: 5x in de week schaatsen/skeeleren en spinning/fietsen en af en toe een stukkie draven. Conclusie:  theorie bevestigd, althans voor mij! De ene calorie is niet hetzelfde als de andere calorie. Het maakt voor je lichaam dus wel degelijk uit of die calorie afkomstig is van koolhydraten (al dan niet uit granen of geraffineerde suikers), van eiwitten of van vetten. Mijn inschatting is dat ik nu 25-30% van mijn energie uit koolhydraten haal en dan voornamelijk koolhydraten uit knollen (aardappelen, wortelen) en groenten en fruit. Zet dit af tegen de 55% energie uit koolhydraten (zetmeel, geraffineerde suikers) die ik in mijn oude levensstijl (maar ook de gemiddelde Nederlander) naar binnen lepelde en vergelijk dit met de totale calorische inname tussen de twee voedingspatronen, oud en nieuw en dan kun je niet ontkennen dat er iets ‘raars’ aan de hand is. Iets raars in de stofwisseling van mensen in combinatie met onze moderne westerse voeding, maar zeker ook iets raars met hoe onze hele westerse samenleving denkt te weten hoe we ‘zouden’ moeten eten.

I can  confirm that’s some sort of life…

Kortom van 47 boterhammen per week naar 4 per week. Van 11 bloedsuikerpieken per dag naar 2 a 3. Zoals je aan mijn dieet kunt zien en dan zonder die hele mooie foto’s van de meest smakelijke saladerecepten: “dat is dus juist wel ‘leven’ zo, maar niet zoals u, of de gemiddelde Nederlander, dat kent”. Mijn dagelijks menu heeft juist veel meer variatie dan de gemiddelde boterham- of crackereter denkt. Vooral mijn lunches zijn nu veel uitgebreider en luxueuzer dan het saaie stapeltje boterhammen met kaas of ‘sterf-op-straat-worst’ waarmee ik mijn collega’s in de kantine aantref….en dan zwijg ik nog over die slijmerige instant soepen vol zetmeel, suiker en gehard vet, al het snoep uit de ‘energy-box’ en de ‘vettevrijdagfrietdag’ etc. Verder kun je voor dit dieet natuurlijk naar hartenlust variëren met de salade en groenten recepten en kun je groenten en vlees ook als verse soep of bouillon eten (maar dan zonder de obligate vermicelli want dat is juist weer koolhydraten uit graszaad, lees: ‘granen’).

Peloton vulling.

Wat dus ooit begonnen was als methode om snel af te vallen omdat ik niet genoeg getraind had om een stukje van 13km hard te lopen (de ‘business estafette marathon Rotterdam’ zie ook blogs “Klapperolie” deel I en II) is zo goed bevallen dat ik dit nu probeer vol te houden als lifestyle. Behalve dat ik in 14 weken nu al 12kg ben afgevallen (6kg in de eerste 4 weken) en zelfs mijn kenmerkende ‘worstenpootjes’ dunner geworden zijn, is het grootste bijkomende, en ook zeer welkome, effect dat ik mij fitter voel dan ooit, beter slaap en dat ik beter presteer bij het sporten (skeeleren, wielrennen). Ik ben de laatste niet om toe te geven dat ik nooit meer dan gelegenheidspelotonvulling zal worden hoor, maar het peloton een beetje kunnen bijhouden om zonder om de haverklap als een naar adem happende karper overeind te komen en te constateren dat je al weer ‘los’ gereden bent, is al een verbetering an sich. Het gekke en meest frappante is wel (al zullen Paleo aanhangers en GOK-‘ers me hierom uitlachen en zeggen “zie je nou wel”) is, dat mijn duurvermogen en kracht juist met die 14 weken zonder al die overvloed aan koolhydraten, enorm is toegenomen. Het voorbeeld van die estafette marathon had ik al gegeven. Een ander voorbeeldje: De laatste skeelercriterium over 35 minuten in Arnhem reed ik met een gemiddelde snelheid die 15% hoger lag als de gemiddelde snelheid van de zelfde vergelijkbare wedstrijden op hetzelfde parcours in de 2 jaren daarvoor. Er was zelfs nog energie over voor een behoorlijke eindsprint van 200 meter (niet nu je wenkbrauwen optrekken, die eindsprint ging om niks natuurlijk, maar hé je bent 50 en je gaat er gewoon voor als een ander ook de sprint aantrekt!). De laatste keer dat ik echt, ik dan bedoel ik ook echt, energie over had voor een eindsprint was ik waarschijnlijk 25 en nog jong en goddelijk of daaromtrent.

If you eliminate the impossible, whatever remains, however improbable, must be the truth…

Samenvattend: ik blijf alle ‘voedingsbureaus’ en ‘voedingswijzers’ en de door hen gepropageerde ‘schijf van 5’ en de zgn ‘voedingswijzers’ (1^e 3 regels zijn: 1 eet gevarieerd, 2 wees matig met vet en 3, eet volop koolhydraten en voedingsvezel en daar komt ie, als toegift: “Er wordt aanbevolen dat ongeveer 55% van de totale benodigde energie door de koolhydraten geleverd wordt”) hardnekkig negeren, want ik eet gedurende de dag(bijna) geen koolhydraten, zeker niet uit granen (brood of crackers), geen ontbijtvervangers of verantwoorde tussendoortjes, bijna geen pasta en verder geen door de industrie gepromote ‘gezonde tussendoortjes’, bijna geen zuivel en ik eet juist bewust niet de producten met het kiesbewust logo of andere misleidende gezondheidsclaims (lees ook eens op Foodlog). Ik eet juist veel vetter (vooral vetten uit olijfolie, kokosolie en roomboter, vetten uit vlees en vis) ik eet meer groenten en fruit, meer noten en pitten (vezels genoeg dus) en iets meer eieren en vlees (geen samengestelde vleeswaren) als voorheen en  iets meer vis. Met dank aan de inspirerende en vaak ook kritische blogs en websites van onder andere: Grip op Koolhydraten, Liesbeth Oerlemans, Het Paleo Perspectief,  Het Paleo Principe, Foodlog, Garry Taubes en de internet colleges van o.a.  Loren Cordain, Timothy Noakes, Cynthia Kenyon en niet te vergeten mijn oudste zoon, die Biomedische Wetenschappen in Utrecht studeert en mij, heel geduldig, heel veel heeft geleerd over de stofwisseling in cellen. En echt er zijn er veel meer die echt iets zinnigs over humane, lees menselijke, voeding kunnen zeggen, maar helaas zijn er nog veel meer die klinkklare onzin verkopen en in veel gevallen zelfs, zijn de zogenaamde officiële ‘voorlichtingsbureaus’ van bijna iedere levensmiddelsector de meest dubieuze bronnen van informatie van allemaal. Hoe moet je dan als ‘leek’ weten waar je ‘het’ moet halen? Ik denk dat alleen de spreekwoordelijke ‘Abraham’ ‘t antwoord weet op alle vragen, maar dat ik het voor mij zelf wel weet, wat werkt en wat niet werkt. Voor heel veel mensen geldt echter dat ‘weten’ niet hetzelfde is als ‘kunnen toepassen in het dagelijkse leven’. Misschien ben ik door mijn kennis van de levensmiddelentechnologie, de ingrediënten sector en sportvoedingsmarkt, gecombineerd met mijn trainersopleidingen, iets beter in staat ‘mijn ‘weten’ toe te passen in het dagelijks leven. Voor mij was ’t vooral het vermijden van pieken en dalen in mijn bloedsuikerspiegel door het consistent verbannen van koolhydraten, in het bijzonder die uit granen en geraffineerde suikers, gedurende het dagdeel en pas koolhydraten in de avond toe te staan en dan alleen de koolhydraten uit zetmeel (zo min mogelijk uit granen) van knollen en zetmeelhoudende groenten en een beetje suiker uit fruit en zuivel.

Noem het maar een van de vele ‘gebruikerservaringen’..

Live long and eat proper…

Marin